Dit is waarom je niet zomaar elke foto kan gebruiken op je website of social media

2022

Onlangs verscheen het opmerkelijke nieuws dat de Instagram foto van een Brits model ongevraagd was gebruikt voor een campagne in Spanje. Oorspronkelijke fotoā€™s van diverse mensen op Instagram zijn, zonder toestemming van hen, door een illustrator na-gemaakt voor een campagneposter. Het zonder toestemming gebruiken van iemands foto of afbeelding kan strafbaar zijn. Wat zijn de regels met betrekking tot het gebruiken van andermans fotoā€™s? Onze marketing specialist heeft een achtergrond in ā€˜Beeldrechtā€™ en vertelt je er alles over. Lees het in dit artikel.

Dit ging er fout tijdens de campagne in spanje

De diversiteits- en body positivity campagne vanuit de overheid in Spanje viel niet overal in goede aard. Zo was er veel te zeggen over de afbeelding zelf, en bleek later dat de illustrator niet helemaal rekening had gehouden met de regels. Als content maker is het belangrijk om te weten met welke regels en wetgeving je te maken hebt. Zo zijn er namelijk ook diverse mediawetten, beeldrecht, portretrecht en auteursrecht. De illustrator van de poster die door heel Spanje groots te zien was, was hier duidelijk niet van op de hoogte. Zij heeft geheel ongevraagd andermans fotoā€™s van social media hergebruikt en aangepast en deze vervolgens gebruikt voor haar afbeelding. Op de poster zijn diverse vrouwen te zien die digitaal zijn ā€˜na-geschilderdā€™ en bewerkt. Een van deze vrouwen is brits model, Sian Green-Lord. Zij heeft een prothesebeen en de illustrator heeft dit aangepast naar een echt been, en dat nog wel voor een diversiteitscampagne. Het model was ā€˜not-amusedā€™ en de maker van de poster heeft inmiddels haar excuses aangeboden en vertelt dat ze in tijdnood zat. Het bedrijf achter de campagne zelf was hiervan niet op de hoogte. (bron: Nu.nl). Hoe hoog de nood ook is, zelfs een foto van social media mag je niet zomaar gebruiken. Het is daarom altijd belangrijk om te controleren waar iemand een afbeelding vandaan heeft en Ć³f dit geheel rechtenvrij is gebruikt. Dit heeft te maken met auteursrecht. Wat auteursrecht betekent? Lees vooral verder.

Wat betekent auteursrecht?

Ondanks dat het heel verleidelijk lijkt, kun je helaas niet zomaar elke foto van het internet plukken en (her)gebruiken. Je hebt namelijk te maken met regels en wetgeving zoals auteursrecht. Auteursrecht geldt voor alles wat we als ā€˜werkā€™ kunnen bestempelen. Dit klinkt wellicht heel vaag en breed, maar het is belangrijk om hier altijd goed bij stil te staan. Je hebt namelijk niet zomaar het recht om zoiets te verveelvoudigen, kopiĆ«ren OF wijzigen. Dit laatste geval is dus onlangs gebeurd tijdens een campagne vanuit de overheid van Spanje. Als maker is auteursrecht heel fijn omdat je hiermee kunt verbieden dat andere zomaar gebruik maken van jouw werk zonder toestemming. Vroeger gebruikte men nog het Ā© tekentje, maar inmiddels is dit niet meer nodig en is auteursrecht gestandaardiseerd.

Hoe kun je auteursrecht omzeilen?

Niet in alle gevallen heb je te maken met auteursrecht. Wanneer je NIET te maken hebt met auteursrecht kan verschillen. Als hergebruiker is het belangrijk om rekening te houden met een aantal dingen zodat je auteursrecht kunt omzeilen. (Check het voor de zekerheid wel altijd bij een advocaat of rechtsgeleerde). Bij citaatrecht, parodie of incidentele verwerking heb je niet te maken met auteursrecht en kun je het omzeilen. Zo kun je dus een afbeelding wijzigen, aanpassen, bewerken of na-illustreren als er een grap in verborgen zit.

Wat zijn de auteursrecht regels voor social media?

Wanneer je een foto of afbeelding op social media van iemand anders wilt delen, heb je te maken met verschillende regels. Toen je Instagram of Facebook hebt gedownload, heb je ook de ā€˜algemene voorwaardenā€™ geaccepteerd. Hierin ben je akkoord gegaan met de regels en community guidelines met betrekking tot het delen van fotoā€™s en afbeeldingen. Op dat moment geef je een zogenoemde ā€˜licentieā€™ aan het social media kanaal waarin het platform zelf of gebruikers van het platform recht krijgen om jouw content te gebruiken of delen. Voor dit laatste geldt het alleen binnen het platform zelf, zodat als je een foto wilt ā€˜sharenā€™, dit gewoon kan.

ā€œDat het kan, betekent niet dat het magā€ – Charlotteā€™s law

Het is gemakkelijk en aanlokkelijk om fotoā€™s van sociale platformen zoals Instagram, Facebook of Pinterest ook daarbuiten te delen, maar pas hiermee op! Dit kan je namelijk zomaar eens duur komen te staan. Dat je fotoā€™s kunt delen, betekent nog niet dat het mag, hiermee maak je namelijk inbreuk op auteursrecht. Op social media gelden dezelfde rechten en plichten als op heel het internet en offline. Je mag zelf alleen je eigen gemaakte fotoā€™s, content of afbeeldingen delen. Zelfs influencers weten nog niet altijd de regels, zo plaatste een influencer laatst een foto van haar achterkant, waarbij het iemand anders bleek te zijn. Ze ontving hier veel kritiek op en heeft snel credits gegeven aan de oorspronkelijke fotograaf van de foto. Gelukkig liep dit met een sisser af, maar de fotograaf had ook een boetesom kunnen eisen.

(bron: Charlotteā€™s law)

Wat moet je doen als je toch iemand anders zijn foto wilt gebruiken?

Indien je toch heel graag iemand anders zijn foto wilt gebruiken voor je social media, website of campagne kun je uit verschillende opties kiezen. Het beste is om de desbetreffende persoon of fotograaf te benaderen en om zijn of haar toestemming te vragen. In veel gevallen zullen fotografen hier een geldbedrag voor vragen. Dit bedrag kan verschillen van ā‚¬95,- tot wel duizenden euroā€™s. Indien je een foto van social media op je website wilt gebruiken, kun je kijken of je de afbeelding vanuit het social platform kunt embedden. Hierbij gebruik je een code op je website waar de foto een-op-een doorlinkt en zichtbaar wordt op je website. Indien je hier verdere vragen over hebt, kun je altijd contact opnemen met ons support team van developers.

Dit is een belangrijk verschil in rechtenvrije beelden

Zoals je hebt gelezen hebben makers van afbeeldingen en beelden bepaalde rechten. Deze kunnen ze gratis weggeven door toestemming of verkopen. Wellicht dat je bekend bent met stockafbeeldingen en rechtevrij beelden op websites zoals Getty Images of Stockphotos.com. Indien je hun fotoā€™s gebruikt moet je alsnog altijd wel goed opletten. Er kunnen namelijk nog wel enkele verschillen zitten in het soort rechtdat ze jou geven om het beeld te gebruiken. Let hier dus altijd goed op! Zo kun je beelden met ā€˜free for personal useā€™ niet gebruiken op je advertentie of website, maar wel bijvoorbeeld voor op een persoonlijke kaart naar je buurvrouw. Enkele termen die kunnen worden gebruikt met betrekking tot het beeldrecht zijn:

  • Public domain
  • GPL / OFL
  • 100% Free
  • Free for personal use
  • Free for commercial use
  • Donationware
  • Shareware

Waar moet je op letten als je een visual, illustratie, foto of andere afbeelding gebruikt?

Als je een visual, illustratie, foto of andere afbeelding van iemand anders wilt gebruiken op je website, social media of campagne moet je dus goed letten op wat de regels hierover zijn. Onze marketingspecialist geeft nog enkele tips voor jouw website, blog of campagne:

  • Bekijk van te voren altijd goed van wie het oorspronkelijke beeld is
  • Houd rekening met auteursrecht, portretrecht en/of beeldrecht
  • Gebruik, bewerk of illustreer niet zomaar iemand anders foto of afbeelding (ook niet van social media)
  • Indien je toch gebruik wilt maken van een afbeelding, kijk of je toestemming kunt vragen of de rechten kunt afkopen
  • Kijk of je de afbeelding kunt embedden in je website
  • Gebruik websites zoals ā€˜Getty Imagesā€™ voor gratis rechtenvrije beelden

Kijk voor meer informatie over media- en beeldrecht op www.mediawijsheid.nlĀ of Charlotteā€™s law

Meer weten over de diensten Cherry Marketing en wat we voor jullie organisatie kunnen betekenen? Bel ons gerust op via 085 0299 110 of stuur een mail naarĀ contact@cherry-marketing.nl

Redactie
Contact